Libya ya da bizim söyleşimizle Trablusgarp veyahut nam-ı diğer Garp Ocakları. Ülkemizde son bir-bir buçuk aydır Libya gündemin ağırlık noktasını teşkil ediyor. Biz de meselenin dünü ve bugününüsorgulayacağız. Dünü anlatıp Libya’nın neyimiz olduğunu, bugün ise neler olabileceğine dair dekafa yormaya çalışacağız.   Libya ile ilgili Trablusgarp deyimini işin tarihi boyutunu anlatırken kullanacağım. Trablusgarp bölgesi Dört Halife döneminde İslam hâkimiyetine girmiştir.  Emeviler döneminde tamamen İslamlaşmıştır.Ahalisi Kıpti ve Berberilerden oluşmuştur. Sonradan pek çok Arap göçü almış dini etki ile de bucoğrafya da Arapça güç kazanmıştır.16. Yüzyıla kadar Müslüman Arap- Berberi vb. hanedanlarıtarafından yönetilen Trablusgarp 1551 tarihinde Turgut Reis tarafından Osmanlı hakimiyetinekatılmıştır. Buradaki hakimiyet  bir fetih ya da işgal değil o dönemki İspanyol ve Portekiz hücumlarınakarşı hilafet sıfatıyla bu coğrafyanın koruyuculuğunun üstlenilmesidir. Osmanlı dönemindeTrablusgarp’ı Batı Anadolu kökenli Müslüman Türk aileler yönetmiştir. Bu ailelerin yerli halk ilekarışmasından oluşan nesle “Kuloğulları” adı verilmiştir. Libya’nın ilk başbakanı Sadullah Koloğluve oğlu gazeteci yazar Orhan Koloğlu bu nesildendir. Trablusgarp Osmanlı döneminde tımarsisteminin uygulanmadığı merkezden uzak yıllık vergi ödeyen bir eyalettir.  19. yüzyılda Batılı ülkelerin emperyalist politikaları 1830’ da Cezayir’in, 1881’de Tunus’un, 1882’de-Mısır’ın elimizden çıkmasına neden olmuştur. Bu tarihten sonra Osmanlı’nın Kuzey Afrika’daki sontoprağı olarak Trablusgarp elimizde kalmıştır. İtalyanlar siyasi birliklerini sağladıktan sonraOsmanlı’nın bu son toprağına göz dikmişlerdir. Buradaki asıl sebep Trablusgarp’ın Akdeniz’dekistratejik konumu ve yer altı kaynaklarıdır. Bu coğrafyayı kara ve denizden savunmak mümkünolmamış ve gönüllü subaylar Trablusgarp halkını İtalyanlara karşı örgütlemiştir. Bu korkusuzsubaylardan birisi de Mustafa Kemal Atatürk’ tür . Bu savaş Atatürk’ün sömürgecilere karşıverdiği ve organize ettiği ilk mücadeledir. 1911’de Uşi anlaşması ile hilafetten kaynaklananhaklar saklı kalmak şartıyla Trablusgarp İtalyanlara bırakılmıştır.  Bu dönemden sonra da iki coğrafya arasındaki manevi bağ kopmamıştır. Şeyh Ahmet SenüsiMilli Mücadele döneminde ülkemize gelerek Mustafa Kemal’i destekleyen simalardan birisiolmuştur. Ayrıca Türk halkı Libya’nın milli kahramanlarından biri olan Ömer Muhtar filminibeğeniyle izlemiştir.  Libya bağımsızlığını kazanınca başbakan olarak Sadullah Koloğluismini görürüz. Türk asıllı olan Koloğlu halkın gönlünü kazanan ve sevilen bir kişi olmuştur.  Günümüzde ise Türkiye Sarraj yönetimindeki Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile 27 Kasım2019 tarihinde bir güvenlik ve işbirliği anlaşması yapmıştır. Bu anlaşmaya Kıbrıs Rum kesimive Yunanistan başta olmak üzere , İsrail , Rusya , BAE gibi ülkeler sert tepki göstermişlerdir.Bu tepkilerin pek çok farklı gerekçesi olmakla beraber asıl hedef Türkiye’nin Akdeniz’dekiegemenlik haklarına sahip çıkmasıdır. Bu karşı Rusya vb. ülkeler Birleşmiş Milletler tarafındandesteklenen Sarraj hükümetine karşı isyancı Hafteri desteklemektedirler. Eğer istedikleriniyaparlar yani Hafter başarılı olursa Türkiye’nin elini güçlendiren anlaşma geçersiz olacaktır.Türkiye ise Ulusal Mutabakat Hükümetine destek vermektedir. TBMM’den Libya ile ilgiliasker gönderme tezkeresi geçmiştir.  Sözün kısası bu yazılanlardan sonra Libya bizim neyimiz olur veya Libya’da işimiz nedirsorularının cevabını siz değerli okuyucularıma bırakıyorum. Selam ve dua ile